Z miłości do pszczół...

            Dzięki pszczołom mamy 70 % produktów spożywczych na naszych stołach. Jeśli one  zginą, to w ciągu czterech lat, umrą również  ludzie. Marek Dudek z Chotomowa, Prezes Stowarzyszenia Nasze Pszczoły,  poświęcił tym wyjątkowym owadom swoje życie. Własną miłość pragnie wpoić młodym ludziom, a jednocześnie próbuje reaktywować dawne pszczelarstwo mazowieckie.      

- Ile czasu żyje pszczoła?

- W lecie do sześciu tygodni, pokolenie zimowe żyje do pół roku, trutnie do trzech miesięcy, a królowa do pięciu lat. To oczywiście ogólny model, ponieważ temat jest tak duży, że można poświęcić mu całą broszurę. 

- Jak daleko sięga historia pszczelarstwa na ziemiach Jabłonny i Legionowa?

- Pierwsze zapiski podają datę 1369. Wtedy to pszczelarze dostarczyli do biskupstwa w Płocku kilkanaście donic miodu. To już 700 lat udokumentowanego pszczelarstwa na tych terenach.

- Czym różniło się dawne pszczelarstwo od obecnego?

- Na początku istniały barcie dziane, czyli drążone w drzewach, które na wysokości piersi miały metr średnicy. Barcie umieszczało się od 8 do 22 metrów nad poziomem ziemi. Takie były wtedy bory i drzewa. Zagrożenie dla barci stanowiły niedźwiedzie, dlatego bartnicy musieli stosować zabezpieczenia np. w postaci kolców, przypominających te na dzisiejszych bronach polowych. Każdy bartnik posiadał swój znak bartny, który przechodził z pokolenia na pokolenie. Około XV w. zakazano dziania nowych barci, ponieważ było już znacznie mniej drzew; dodatkowo występowało zagrożenie pożarowe. Pierwsze ule ogrodowe, czyli takie jakie znamy po dziś dzień, pojawiły się dopiero w 1850r.   

- Myśli Pan o przywróceniu technik dawnego pszczelarstwa mazowieckiego…

- Dziś nie ma już drzew o takich średnicach pnia i podobnej wysokości, ale można próbować tworzyć barcie w klocach drewna. Wprawdzie to wymaga kilku tygodni pracy, lecz warto próbować, ponieważ miód pozyskany w ten sposób ma całkiem inny smak. Szczególnie na Kurpiach, ukierunkowują się na taki rodzaj pszczelarstwa. Obecnie szukam środków na rozwój projektu.

- W ubiegłym roku, stworzył Pan pasiekę edukacyjno-szkoleniową w Chotomowie. Do kogo adresowany jest ten projekt?  

- Ogród miododajny i pasieka są to projekty Stowarzyszenia Sympatyków Pszczelarstwa Nasze Pszczoły. Działanie kierujemy szczególnie do dzieci z klas III i IV, ale nie tylko. Warsztaty prowadzimy także w przedszkolach i za słuchaczami uniwersytetu trzeciego wieku. Inicjatywa już cieszy się dużym powodzeniem. Działka z pasieką, sąsiaduje bezpośrednio z lasem oraz ze Szkołą Podstawową w Chotomowie. Pasieka ma uczyć początkujących pszczelarzy wszystkiego, co niezbędne do założenia własnego ula w przydomowym ogródku. Natomiast u dzieci i młodzieży ma kształtować odpowiedzialność za środowisko, w którym żyjemy.

- Jakie ma Pan najbliższe plany edukacyjne?

- 21 marca br, chcę zaprezentować warsztaty pszczelarstwa w Niepublicznej Szkole Podstawowej im. Jana Pawła II w Legionowie. Przewiduję 3 bloki tematyczne po 45 minut. To będzie nietypowe spotkanie, jak na dzisiejsze warunki, bez komputera i rzutnika. Podczas tych warsztatów, dzieci będą mogły m.in. poznać szczegółową hierarchię panującą w ulu, zrozumieć relacje panujące pomiędzy pszczołami, odegrać w drobiazgowy i przemyślany sposób scenki rodzajowe na podstawie życia pszczół, nauczyć się sadzić kwiaty i skosztować naszych pysznych miodów. 

Tekst napisany na zamówienie "Gazety Polskiej Codziennie" - "Dodatek Mazowiecki", z dn. 18-19/03/2017.